Uniwersyteckie poradnie prawne

Uniwersyteckie poradnie prawne (kliniki prawa, ang. legal clinics) – podmioty działające przy uczelniach w Polsce i na świecie, w których studenci – pod merytorycznym nadzorem nauczycieli akademickich i praktyków – świadczą nieodpłatną pomoc prawną osobom niezamożnym. W Polsce pierwsze kliniki prawa powstały przy wydziałach prawa i administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego (1996 r.) oraz Uniwersytetu Warszawskiego (1997 r.). Obecnie w Polsce działa 25 poradni, które wspiera Fundacja Uniwersyteckich Poradni Prawnych (pełny wykaz poradni na stronie: www.fupp.org.pl). W Europie kliniki zrzesza European Network for Clinical Legal Education (www.encle.org). Do poradni można się zwrócić ze sprawami dotyczącymi zarówno prawa cywilnego, jak i prawa pracy, medycznego, karnego, administracyjnego. W niektórych poradniach działają wyspecjalizowane sekcje otaczające pomocą ofiary przemocy i dyskryminacji, sekcje sądownictwa międzynarodowego, sekcje pomagające osadzonym. Co do zasady, kliniki prawa udzielają porad w tzw. sprawach nieterminowych – nie warto więc czekać do ostatniego momentu ze zwróceniem się po pomoc do takiego podmiotu. Na opracowanie opinii prawnej oraz późniejsze przygotowanie stosownych pism studenci mają co najmniej dwa tygodnie (praktyka w tym zakresie może się różnić w poszczególnych poradniach). Studenci nie reprezentują beneficjentów w sądach i urzędach (wyjątkiem mogą być tu sprawy związane z nadaniem statusu uchodźcy). Kliniki pełnią także funkcję edukacyjną, przygotowując studentów do wykonywania zawodu prawnika, ćwicząc z nimi na przykład tzw. miękkie umiejętności (takie jak np. sztuka wystąpień publicznych), jak również uwrażliwiając ich na kwestie etyczne związane z przyszłym zawodem.